Dziecko, które popełniło przestępstwo, jest hańbą nie tylko dla swojej rodziny, ale dla całego współczesnego społeczeństwa. Poziom przestępczości nieletnich systematycznie rośnie z roku na rok. Pojawienie się pojęcia „sprawiedliwości dla nieletnich” podzieliło światową społeczność prawników na dwa obozy: jedni widzą w tym systemie ratunek dla potkniętych nastolatków, inni – sposób zarządzania i kontroli państwa nad instytucją rodziny.
Jak dotąd rosyjscy prawodawcy słuchają jedynie doświadczeń krajów, które od dawna stosowały ten system sądowniczy, mający na celu zwalczanie przestępczości nieletnich. Kilka aktów prawnych jest w trakcie opracowywania, przewidujących stopniowe tworzenie specjalnych organów państwowych i instytucji wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich.
Termin „wymiar sprawiedliwości dla nieletnich” zawdzięcza swoje pochodzenie sędziom amerykańskiego stanu Massachusetts. Pod koniec XIX wieku kilkuosobowy panel sędziów uchwalił ustawę o swoistym złagodzeniu kary dla nieletnich, którzy stracili swoją prawą drogę. Istota tych zmian w sądownictwie sprowadzała się do pozbawienia ojców i matek nieletnich przestępców praw rodzicielskich i przeniesienia ich do specjalnych zakładów pracy, które znajdowały się pod ścisłą kontrolą władz opiekuńczo-opiekuńczych. Później utworzono specjalny sąd dla nieletnich, który miał rozstrzygać takie sprawy.
Na początku XX wieku rozwój prawa amerykańskiego doprowadził do tego, że ustawodawcy uważali za nieludzkie odbieranie dzieci rodzicom, a środek ten został zastąpiony nadzorem nad rodziną przez specjalne organy. Dzieci nie były już odbierane rodzinom – w ich korekcie pomocami stały się służby państwowe. Oskarżeni nieletni byli jednak sądzeni przez odrębny sąd dla nieletnich. Po zwolnieniu przeszli specjalny zabieg rehabilitacyjny.
Dziś nasz kraj aktywnie pracuje nad dostosowaniem tej instytucji w ramach nowoczesnego prawa rosyjskiego. Planowane jest stworzenie systemu instytucji penitencjarnych, sądów zajmujących się tym specyficznym wymiarem sprawiedliwości, a także przeszkolenie specjalistów, którzy mogą pomóc nastolatkowi w trudnym powrocie do normalnego życia. Jednak niektórzy obrońcy praw człowieka uważają przyjęcie takiego prawa za bluźniercze naruszenie praw rodzicielskich.
