Znajomość swoich praw pomaga komunikować się z pracodawcą, który czasami chce zaoszczędzić na pracy zwykłego pracownika i dla własnej korzyści wypełnia umowę o współpracy. Ważne jest, aby wiedzieć, czym harmonogram zmianowy różni się od pracy w niepełnym wymiarze godzin.
Zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin
Praca w niepełnym wymiarze godzin to wykonywanie pracy, która nie wymaga wykorzystania całego dnia pracy. Przykładem takiej pracy może być wysoko wykwalifikowany pracownik wykonujący prostszą pracę, niewymagającą specjalnego wykształcenia.
Pozycje zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy to: ukryte bezrobocie i niezamierzone zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin.
W przypadku bezrobocia ukrytego stosuje się zasadę pracy sezonowej lub pracy tymczasowej. W takim przypadku, mimo że dana osoba pracuje, nie otrzymuje żadnych świadczeń przewidzianych przez prawo państwowe i nie może liczyć na dalszą pracę.
Niezamierzone zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin oznacza pracę na stałe, ale bez możliwości pełnego przepracowania dnia pracy. Taka sytuacja powstaje z powodu braku miejsc pracy, w miarę możliwości uprość pracę i zatrudnij kogoś innego na część czasu pracy.
Praca zmianowa
Harmonogram zmianowy to pełny harmonogram pracy, w którym godziny pracy mogą się różnić w zależności od dni roboczych. Zwykle praca zmianowa jest stosowana w fabrykach i firmach, które nie mogą zatrzymać przepływu pracy. Przykładem może być także praca: w szpitalu, na kolei.
Zezwolenie dla przedsiębiorstwa na stosowanie grafiku zmianowego jest określone w przepisach specjalną klauzulą i ma szereg ograniczeń w porównaniu do zwykłego dnia pracy. Harmonogram zmianowy przewiduje ograniczenie liczby godzin pracy w tygodniu, nie powinno być więcej niż 40. Praca na dwie zmiany z rzędu jest surowo zabroniona.
Ogólnie taki harmonogram nie różni się od normalnej pracy. Pracownik ma prawo do świadczeń przewidzianych prawem, a także otrzymuje zasiłki podczas pracy na nocnych zmianach. Najczęściej pracownicy nakładają się na siebie, to znaczy podejmują pracę przed jej zakończeniem. Głównym wymogiem prawnym w odniesieniu do grafików zmianowych jest zachowanie maksymalnej przerwy między zmianami pracy, przydzielenie jednego dnia wolnego co 5-7 dni, a także zapoznanie pracownika z grafiką zmianową na miesiąc przed wprowadzeniem grafiku w życie.
Ustawodawstwo nie reguluje czasu trwania zmiany, o tej kwestii decyduje pracodawca, ograniczenie dotyczy tylko kategorii osób niepełnosprawnych. Warto pamiętać, że praca tylko w nocy, np. jako stróż, nie podlega zmianom. Wykonywanie takiej pracy to dzielenie dnia pracy na części.