Zgodnie z nowym FSES, nauczyciel musi umieć nie tylko stworzyć konspekt lekcji, ale także zaprojektować go w postaci mapy technologicznej. Koncepcja ta jest zapożyczona z dziedziny technologii przemysłowej, a jej zastosowanie w nowoczesnej metodyce pozwala unowocześnić proces uczenia się i skrócić czas nauczyciela na przygotowanie się do lekcji.
Mapa technologiczna pozwala na zaprojektowanie procesu edukacyjnego. Zadaniem nauczyciela przy jego tworzeniu jest pokazanie tzw. podejścia aktywności w procesie uczenia się. Opisując każdy etap lekcji w schemacie blokowym, nauczyciel projektuje własne działania i zamierzone działania uczniów. Poniżej znajdują się wymagania dotyczące mapy technologicznej lekcji w klasach podstawowych oraz podano opis jej struktury.
Nowoczesne pomysły na lekcje (np. wymagania lekcyjne):
- cel i cele lekcji są jasno i konkretnie określone;
- głównym celem jest osiągnięcie określonych wyników (uniwersalne działania edukacyjne);
- uczniowie są zmotywowani do pracy na lekcji;
- treść lekcji związana jest z osobistymi doświadczeniami uczniów;
- na lekcji powstała sytuacja problemowa;
- treść lekcji odpowiada celom i założeniom: w razie potrzeby wykorzystuje się potencjał materiałów dydaktycznych - materiał dodatkowy;
- śledzi związek działań uczniów na lekcji z celem (osiągnięcie zaplanowanych rezultatów);
- stworzono warunki do samodzielnej pracy uczniów;
- uwzględniono wymagania SanPin;
- w klasie nauczyciel stwarza warunki do kształtowania u uczniów aktywności i refleksji ewaluacyjnej.
Struktura WPS:
1. Cel, który nauczyciel chce osiągnąć na lekcji (wskazuje się tylko jeden cel, nie należy go mylić z pojęciem „cele lekcji”). Jeśli to możliwe, podaje się problem (tj. pomysł) lekcji, cele lekcji (sposoby osiągnięcia celu). Planowane wyniki lekcji (utworzone w lekcji UUD) - używane są czasowniki w formie nieokreślonej (patrz FGOS). Stosowane technologie i metody edukacyjne (w tym technologie ochrony zdrowia są wymienione). Wykorzystywane narzędzia do nauki (źródła elektroniczne i drukowane, podręcznik, podręczniki do nauki, pomoce wizualne, sprzęt).
2. Przebieg lekcji. Utworzona zostanie tabela dwukolumnowa. Pierwsza kolumna nosi nazwę „Działania nauczyciela” (na każdym etapie lekcji należy krótko opisać działania nauczyciela słowami typu: „organizuje, tworzy, czyta, wnosi wkład, pomaga” itp.). Druga kolumna to „Aktywność ucznia” (można ją opisać słowami: „czytaj, analizuj, formułuj założenia, uogólniaj, zgadzaj się” itp.). Pod koniec każdego etapu lekcji nauczyciel koniecznie organizuje czynności kontrolne i oceniające uczniów, a uczniowie przeprowadzają samoocenę działań edukacyjnych i wyników.
Przebieg lekcji składa się z 4 głównych etapów, które należy odzwierciedlić na mapie. Nauczyciel może rozbić każdy etap na mniejsze, w zależności od własnego pomysłu. Konieczne jest opisanie działań, a nie zamierzonych reakcji uczniów. Mowa bezpośrednia powinna być używana jak najmniej, tylko jeśli nie można jej zastąpić zwrotem opisowym.
Scena 1. Stwierdzenie problemu edukacyjnego. Nauczyciel kreuje sytuację problemową i organizuje działania uczniów tak, aby sami (jeśli to możliwe) formułowali problem. Wspólnie z nauczycielem dzieci ustalają temat lekcji. Rewidowana jest aktualna wiedza i umiejętności dzieci, które będą niezbędne do rozwiązania sformułowanego problemu.
Etap 2. Organizacja czynności poznawczych. Nauczyciel i uczniowie planują pracę na lekcji. W trakcie wykonywania zadań specjalnych odkrywana jest nowa wiedza, powstaje UUD, rozwiązany jest wcześniej sformułowany problem itp.
Etap 3. Konsolidacja i włączenie do systemu wiedzy. Nauczyciel organizuje samodzielne działania uczniów mające na celu utrwalenie, uogólnienie, przyjęcie, włączenie nowej wiedzy lub umiejętności w system wiedzy istniejącej, samokontroli i samooceny itp.
Etap 4. Refleksja działań edukacyjnych na lekcji. Korelacja celu wyznaczonego na początku lekcji z planowanymi wynikami. Diagnostyka osiągnięcia zaplanowanych wyników. Samoocena aktywności uczniów (i nauczycieli) w klasie. Ostateczne wyniki rozwiązania problemu (lub problemu uczenia się) sformułowane na początku lekcji. Praktyczne zastosowanie nowej wiedzy i umiejętności.
